Like a broken record

Lieve vrienden,

De volgende dag reden we verder naar Ayr, waar het duikcentrum gevestigd was dat trips organiseerde naar het Yongala wrak. We stopten bij het Ayr-Tourist Information Center, gelegen in een fraai en ruim opgezet stadspark. Om te informeren naar een campervan park in de buurt. Pal voor de ingang van het centrum hadden zich drie dames op leeftijd achter een tafeltje geposteerd, allen gekleed in een groen polootje. Met ‘information center’ er op. Voor het geval je nog niet zeker wist bij wie je je moest melden. Het waren vrijwilligsters, de gemiddelde leeftijd was 80 jaar. De besproete gezichten toonden diepe rimpels, en onder de armen, die als welkom naar ons opgeheven werden bungelden grote lappen lellend vlees, vol pigmentvlekken. Maar wel alle drie roodgestifte lippen en getooid met modieuze zonnebrillen. En vooral gewapend met een ijzersterke, positieve instelling. De vitaliteit spatte er van af.

Toen ik zei dat ik uit Nederland kwam had ik het direct gemaakt bij een van de meisjes. Ze nam mij onmiddellijk apart en vertelde dat ze een paar jaar geleden een rondreis had gemaakt door Europa en daarbij ook Nederland had aangedaan. Ze vroeg of ik nog behoefte had aan wegenkaarten, maar wachtte mijn antwoord niet af. Ze pakte me bij de arm en leidde me met zachte, maar vaste hand resoluut het informatiecentrum binnen. Ze stopte me de ene na de andere flyer in handen en liet de brochuremolen verschillende keren ronddraaien. Al snel had ik van iedere brochure meerdere exemplaren in handen. “That’s a lot of information”, ik probeerde haar nog af te remmen, “I have to make choices”. “You certainly will”, zei ze, maar ze bleef me ondertussen maar folders toestoppen. "And otherwise, you will have a lot to read tonight". Ze was in Holland geweest, vertelde ze. “Oh, sorry, I start to repeat myself, I’m like a broken record, hi hi”.

Toen ik met een grote stapel lectuur die tot borsthoogte reikte naar buiten stapte, zag ik dat Marjan zich inmiddels pontificaal had genesteld tussen de twee andere dames. Ze hadden haar toevertrouwd hoe ze hier zo samen terecht waren gekomen. Dat zat zo: ze waren ooit met z’n drieën een kleermakersopleiding begonnen, als jonge meiden, maar waren elkaar uit het oog veloren toen ze trouwden en kinderen kregen. De kinderen gingen het huis uit en vele jaren later overleden ook hun mannen. Tot ze elkaar bij een reünie weer tegenkwamen en besloten gedrieën gehoor te geven aan de oproep vrijwilligerswerk te doen ten behoeve van het informatiecentrum. “ We started together and we will end together, so to speak”. Op het tafeltje stond een schoenendoos met ‘donations welcome’: we hebben gul gegeven. We namen hartelijk afscheid en reden toeterend en zwaaiend het stadpark uit.
Ik heb diezelfde middag nog het folderrek in de 'laundry' (!) van ons campervan park geupdate. Sterker nog, in een keer van het campervan park een filiaal gemaakt van het Ayr-infomatiecentrum.

We moesten een paar dagen overbruggen op het campervan park, want de duiktrip naar het Yongala wrak was de eerstkomende twee dagen volgeboekt. Marjan richtte zoals gebruikelijk na aankomst ons tijdelijk onderkomen op smaakvolle wijze in, verplaatste her en der wat meubeltjes en decoreerde wanden en plafond met persoonlijke spulletjes. Ze had het in no time omgetoverd tot 'Marjan's place'. We wilden daarna een wandeling maken naar de beach, langs het moeras en door de duinen. Vooraf hadden we even gechecked hoe het met de krokodillen hier zat. “Oh, don’t worry, we haven’t seen them for twelve months”, zei de madam. Toen we langs de mangrovestruiken en het brakke, donkerbruine water liepen, kwam Marjan daar nog even op terug: “Maar dat sluit dus niet uit dat we ze vandaag weer tegen kunnen komen, toch?” Gelukkig bereikten we zonder kleerscheuren het strand.

Na een lange wandeling langs de vloedlijn bestegen we een trapje dat ons bracht bij een uitkijkpunt, waar een zitje en een BBQ waren geplaatst onder een afdakje. De late namiddagzon zette het strand beneden en voor ons in een zachte, goudgele gloed. Een familie stapte uit een auto, om het weekend af te sluiten met fish ’n chips en witte wijn met ijs. Van Italiaanse komaf, zo bleek. Er woonden in deze omgeving veel nazaten van Italiaanse immigranten. De plaatselijke espresso’s waren dan ook bellissimo, zo wist ik uit een van de brochures die mij die middag nog door mijn vriendin in handen geduwd waren. De padre di famiglia, een man van over de 80 kwam naar ons toeschuifelen en zei direct: “You may ask me anyhthing, just ask”, en ging naast Marjan op de bak zitten. En donderde er vervolgens meteen weer van af. Zijn coördinatievermogen liet hem voor even in de steek. Marjan greep hem snel vast en trok hem weer op de bank. De overige familieleden hadden verschrikt omgekeken: “Are you allright, papa?”. Maar hij veegde wat stof van zijn broek en stak direct van wal, zonder blikken of blozen. Alsof er niets gebeurd was.

Met een hese, Marlon Brando-achtige stem zei hij dat hij Siciliaan was. Het leek de Godfahter zelf wel die aan het woord was (‘You'r whitte me or whitte them'). Als zesjarig jongetje was hij destijds, begin jaren ’30 meegereisd met zijn ouders, naar het verre en toekomstrijke Australie. Wat ze in die beginjaren zoal deden om in hun levensonderhoud te voorzien en een bestaan op te bouwen? “We Sicilians, we like to work in the dirt”. Nu gaan we het krijgen, dacht ik, dat is natuurlijk een Siciliaans synoniem voor ‘je vijanden onder de grond stoppen’. Maar nee, hij legde uit dat Sicilianen graag op het land werkten, met de handen in de aarde. Het liefst een boerenbedrijf bestierden. Zijn familie had goed geboerd in de ‘sugarcanes'. De suiker verkochten ze in ongeraffineerde melassevorm aan de Japanners. “The Japanese just buy everything from us, you know, our coal, our tuna, our sugar. They are the big consumers of this world”.

De padre had onlangs ‘two strokes’ gehad, zei hij. Hij was er goed vanaf gekomen, maar wist niet of dat de volgende keer ook zo zou zijn. “The strokes will come again, but you never know when and don’t know what they will do to you either. It’s like a ticking time bomb”. Toch was hij nog scherp, een beetje brutaal zelfs. Ik moest oppassen voor de zon, “caus’ you get easily sunburned”. Hij zei het bijna misprijzend. “But I wear a head”, probeerde ik nog. “That’s not enough, stay out of the sun”. Maar over Marjan’s huid was hij heel tevreden: “You gotta beautifull skin, nice teint, I like that”. “Yes", zei Marjan, "I’m like a negro”. Vond-ie wel grappig. “Like a negro, si, si”.

Intussen had zijn schoonzoon al een paar keer geroepen: “Hey papa, don’t forgettte your wine”. Hij kwam uiteindelijk zelf maar het glas bij zijn schoonvader brengen. Schoonzoon had grote verhalen. Hij vertelde dat hij regelmatig met zijn boot naar het Outer Reef ging om te vissen. Op grote vis. Nee, geen haaien, die zijn daar zo groot dat ze gewoon wegzwemmen en de lijn doen knappen. En groot zijn ze. Er had ooit een tijgerhaai naast de boot gezwommen die groter was dan de boot zelf. "And my boat is seven meters long....".

Twee dagen later ging ik dan eindelijk met een zodiac naar het Yongala-wrak*, twaalf duikers, drie divemasters en een schipper. Voor een ‘two-tank-dive’. De zee was spiegelglad en we waren binnen een half uur op de plaats van bestemming. Maar een kalme zee betekent vaak een sterke stroming, zo waren we al gewaarschuwd. Nou, dat heb ik geweten, wat een gevecht heb ik moeten leveren tegen die stroming. Ik was er zo mee bezig dat ik amper kon genieten van de pracht van deze eenzame oase in een grote, lege oceaan. Door de inspanning en de diepte (het diepste punt van het wrak ligt op zo’n 26 meter) was het met 30 minuten duiktijd gedaan. Trek daar de afdaaltijd en de twee safetystops op de terugweg vanaf en je houdt 20 minuten pure duiktijd op het wrak over.

De tweede duik was de stroming weliswaar net zo sterk, maar kon ik er beter mee omgaan. Ik kon me daardoor ook wat meer ontspannen en om me heen kijken. Pas toen drong de pracht van deze plek werkelijk tot me door: een heel kleurrijk, met prachtige koralen begroeid wrak en een enorme variëteit aan vis, zoals grote exemplaren kingfish en snappers. Een enorme grouper van ruim twee meter, omringd door honderden kleine visjes die hem continu vergezelden zwom met trage beweginge het wrak binen. Een school barracuda’s van zeker 150 tot 200 exemplaren zwom zo'n tien meter boven me onrustig heen en weer. We wisten dit keer de boeg van het wrak te bereiken, die pal op de stroming stond. We hielden ons vast aan de reling en zweefden door de sterke stroming horizontaal gestrekt in het water. We zagen grote jagende torpedo-achtige vissen op een paar meter afstand, die voortdurend scholen zilverkleurige kleinere vis aanvielen. Scholen die plotse en synchrone bewegingen maakten om de aanvallen te ontwijken. Die het zonlicht weerkaatsten en als zilveren schermen voortdurend van positie veranderden. Het was alsof je deel uitmaakte van een documentaire van National Geographic. Geweldig, maar veel te kort.

Dit zou eigenlijk een duik moeten zijn bedacht ik me later, waarbij je via een lijn vanaf de boor direct naar de boeg van het schip afdaalt. Om je daar dan aan de reling vast te haken en een uur lang alleen maar om je heen te kijken. Met twee 15-liter cilinders op je rug. En op de weg terug een paar decostops inbouwen om de overtollige stikstof uit je lichaam uit te wasemen. Misschien is daar wel een markt voor, toch eens over nadenken.


* http://en.wikipedia.org/wiki/SS_Yongala

Liefs Frank